🎓 फ्रेडरिक एंगेल्स : विचारांचा अजिंक्य प्रहरी आणि शोषितांच्या लढ्याचा अथांग दीपस्तंभ..

🎓 फ्रेडरिक एंगेल्स : विचारांचा अजिंक्य प्रहरी आणि शोषितांच्या लढ्याचा अथांग दीपस्तंभ..

इतिहासाच्या महाकाव्यात काही विचारवंत असे असतात, ज्यांचे जीवन हे केवळ चरित्र नसते तर ते एखाद्या युगाचे प्रतिकूल वारे मोडणारे वीजपात असतात. 

फ्रेडरिक एंगेल्स हे याच तेजस्वी तारकांपैकी एक...

त्यांची लेखणी ही शोषक सत्तेच्या गर्विष्ठ किल्ल्यांवर आदळणारी वज्रनाद होती;तर त्यांचे हृदय कामगारांच्या रक्ताने भिजलेल्या जमिनीचा वेदनांनी व्यापलेला नकाशा.

एंगेल्स म्हणजे विचारांचा खड्ग…

एंगेल्स म्हणजे कर्तव्याचा सिंहनाद…

एंगेल्स म्हणजे मानवी समानतेचा अखंड ज्वालामुखी.

🎓 औद्योगिक अंधारात पेटलेली एक चेतना..

1840 च्या दशकात युरोपमध्ये औद्योगिक क्रांतीने भांडवलशाहीला पंख तर दिले,परंतु कामगारांच्या हातांना बेड्या देखील घातल्या..

धुरांनी काळवंडलेल्या आकाशाखाली, आपल्या श्रमांचे हाडापर्यंत शोषण सहन करणाऱ्या कामगारांची ही एक निःशब्द कैद होती.

एंगेल्सने या कारखान्यांतून फिरताना पाहिले..मशिनींच्या आवाजात हरवलेली बाल्यावस्था,काळेभोर धुराखाली दबलेली स्त्रीची स्वप्ने,आणि मळकट वेतनाच्या बदल्यात आयुष्य विकणारा पुरुष...

त्यांच्या मनात प्रश्न उठला..

“जगाची संपत्ती निर्माण करणारा वर्ग स्वतःच सर्वांत गरीब का?”

हा प्रश्नच त्यांनी पुढे क्रांतिकारी विचारांचे वादळ बनवले..

कामगारांच्या दु:खाला शब्द देणारा पहिला वैज्ञानिक दस्तऐवज..

‘The Condition of the Working Class in England’ ही त्याची ज्वालामय साक्ष.

🎓 मार्क्स–एंगेल्स : विचारांच्या इतिहासातील सर्वांत विराट मैत्री

जेव्हा एंगेल्सची भेट कार्ल मार्क्सशी झाली, तेव्हा विचारांच्या इतिहासाला जणू दोन नद्या मिळाल्या..

एकाची खोली प्रचंड, दुसऱ्याचा वेग अजेय...या दोघांनी मिळून निर्माण केलेला मार्क्सवाद म्हणजे बुद्धीची वज्रढाल.

एंगेल्सने स्वतःची संपत्ती, वेळ आणि जीवन मार्क्सच्या विचारप्रक्रियेला अर्पण केले. ‘दास कापिटल' सारखा महाकाव्यात्मक ग्रंथ जगासमोर येऊ शकला, तर त्यामागे एंगेल्सचे आयुष्यभराचे त्यागाचे पाणी आहे.

एंगेल्स म्हणजे मैत्रीतील त्यागाचे सर्वोच्च स्वरूप,आणि विचारप्रक्रियेतल्या निष्ठेची सर्वोच्च मर्यादा.

🎓 वैचारिक योगदान : जिथे तर्क आणि क्रांती हातात हात घालून चालतात..

❖ ऐतिहासिक भौतिकवादाचा दीपस्तंभ..

मानवजातीचा इतिहास हा राजा-मंत्रींच्या कारभाराचा नव्हे; तर तो आहे उत्पादन पद्धतींचा, आर्थिक संघर्षांचा आणि वर्गीय तणावांचा...यातूनच समाजाची दिशा ठरते..ही अचूक वज्रमुद्रा एंगेल्सने कोरून ठेवली.

❖ वैज्ञानिक समाजवादाचा जन्म..

भावनिक आणि स्वप्नाळू समाजवादातून त्यांनी विज्ञानाचा प्रकाश झिरपवला...समानता ही केवळ इच्छा नाही तर ती इतिहासाचा अपरिहार्य मार्ग आहे, असा घोष त्यांनी दिला.

❖ स्त्रीशोषणाच्या इतिहासाचा कठोर उलगडा..

‘Origins of the Family…’ मध्ये त्यांनी सिद्ध केले की स्त्रीच्या दमनाचे मूळ पितृसत्ताक आर्थिक रचनेत आहे.

त्यामुळे स्त्रीमुक्ती ही सामाजिक परिवर्तनाशिवाय अशक्य ही धगधगती जाणीव त्यांनी जगाला दिली.

🎓आजच्या काळात एंगेल्सचे महत्त्व.. ✍️

स्क्रीनच्या तेजात लपलेली नवीन गुलामी, आजचा माणूस कारखान्यांत जखडलेला नाही,पण डिजिटल साम्राज्याच्या अदृश्य साखळ्यांनी कैद झालेला आहे.

➡ कामगार शोषणाचे नवीन रूप कंत्राटी मजूरी.

➡ उत्पादनाचे नियंत्रण काही मोजक्या टेक-धनकुबेरांच्या हातात.

➡ तरुण पिढी लाईक्स आणि फॉलोअर्सच्या आकड्यांत मानसिक गुलामीला शरण गेलेली.

➡ शिक्षणाचे व्यापारीकरण आणि रोजगाराचा सतत बदलणारा स्वभाव.

अशा काळात एंगेल्सची विचारधारा केवळ इतिहास नाही तर

ती सर्वात तीक्ष्ण आरसा आहे, जो आपल्याला दाखवतो की

तंत्रज्ञान प्रगत झाले तरी असमानता प्रगतच राहिली आहे.

एंगेल्स आपल्याला सांगतात.. ✍️

“ जर उत्पादनावर मक्तेदारी राहिली, तर भविष्यावर बहुसंख्यांचा हक्क कधीच राहणार नाही.”

आज विद्यार्थ्यांपासून शेतकऱ्यांपर्यंत, कामगारांपासून महिलांपर्यंत..ज्यांच्या संघर्षाला दिशा देणारे विचार आवश्यक आहेत, त्यांच्या मागे एंगेल्सची तीव्र चेतना उभी आहे.

🎓 फ्रेडरिक एंगेल्स : विचार की ज्वाला..

एंगेल्स आपल्याला शिकवतात की विचार म्हणजे केवळ अक्षरांची मांडणी नसते, तर ते अन्यायाला आव्हान देणारी एक जिवंत शक्ती असते. ते सांगतात की शोषणाच्या यंत्रणेविरुद्ध उठलेलं बंड हे अपराध नाही; उलट अन्याय पाहूनही शांत बसणं हीच सर्वांत मोठी चूक आहे. त्यांच्या विचारांतून एक स्पष्ट संदेश उमटतो..

" मानवतेला समानतेचा अधिकार मिळाल्याशिवाय कोणतीही प्रगती संपूर्ण नसते. "

आजच्या युगात, जिथे आधुनिकता आणि तंत्रज्ञानाच्या नावाखाली नव्या प्रकारच्या गुलामीच्या साखळ्या आपल्या मनावर आणि समाजावर पडत आहेत, तिथे एंगेल्सची शिकवण दीपस्तंभासारखी उभी आहे. 

ते आपल्याला स्मरण करून देतात की वास्तवातील बदल आर्थिक सत्ता, मक्तेदारी आणि सामाजिक विषमता समजून घेण्यापासून सुरू होतो. म्हणूनच त्यांचे विचार केवळ इतिहासाचा भाग नाहीत, तर आजच्या विसंगत आणि दिशाहीन जगाला पुन्हा मानवतेच्या केंद्रात आणणारी आवश्यक जाणीव आहेत.

म्हणून आज आपण त्यांच्या शब्दांतून चेतना घेऊन उभं राहायला हवं... 

सत्याच्या बाजूने, न्यायाच्या रक्षणासाठी आणि समतेच्या आदर्शासाठी. कारण इतिहास शांत राहणाऱ्यांच्या पावलांचे ठसे मिटवतो, पण अन्यायाविरुद्ध आवाज उठवणाऱ्यांना अमरत्व देतो. आणि याच मार्गाने आपण प्रगतीच्या भ्रमातून बाहेर पडून खऱ्या अर्थाने मानवतेकडे वाटचाल करू शकतो.

धन्यवाद, मित्रांनो..🙏

(टीप : वरील लेख हा विविध मुक्त स्रोतांतील माहिती संकलित करून सादर केलेला संशोधित स्वरूप आहे.)

-विचार संकलन आणि संपादन..✍️

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख...

-एक साहित्यप्रेमी, विवेकवादी आणि समाजमाध्यमकार..

🔰 The Spirit of Zindagi Foundation

"मानवी सामर्थ्याला जागवणारं प्रेरणेचं क्षितिज..!"

Inspire | Educate | Empower | Excel

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

"Nurturing Potential Through Education"

शिक्षण | सेवा | प्रेरणा | प्रबोधन | सामाजिकता | संशोधन..

#FrederickEngels #Engels #KarlMarx #Marxism #RevolutionaryThoughts #SocialJustice #ScientificSocialism #WorkersMovement #EqualityForAll #HistoryOfRevolution #ClassStruggle #IndustrialRevolution #SocialChange #HumanRights #IntellectualRevolution #PhilosophyOfJustice #AntiCapitalism #WorkersRights #RevolutionaryWriters #思想 #Proletariat #SocialAwakening #EducationForChange #VoiceForJustice #StandForTruth #AwarenessMatters #DigitalSlavery #ModernSlavery #ThinkBeyond #InspirationForYouth #MotivationForStudents #EmpowerSociety #SocialReform #KnowledgeIsPower #ReadToLead #विचार #प्रबोधन #क्रांती #समता #बुद्धीचाक्रम #इतिहास #शोषणविरोधीचळवळ #EngelsLegacy #LearnAndRise #ReclaimHumanity #TruthMatters #QuestionEverything #WakeUpAndThink #socialawareness